Þetta sögðu formenn stjórnarflokkanna

Sæki samantekt...

Allir þrír formenn stjórnarflokkanna sátu fyrir svörum fjölmiðla eftir ríkisstjórnarfund. Þær sögðu að fólk gæti treyst ríkisstjórninni þrátt fyrir mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur. Málið væri erfitt en tekið hefði verið á því og Ásthildur Lóa sagt af sér.

Hetjuleg ákvörðun Ásthildar Lóu

Inga Sæland, formaður Flokks fólksins, sagðist fyrst hafa frétt af málinu um klukkan tvö í gær. Hún sagði Ásthildi Lóu hafa axlað ábyrgð með afsögn. „Hún tekur mjög, hvað á ég að segja, hetjulega ákvörðun, fordæmalausa ákvörðun. Við erum ekki vön því að sjá slíkar ákvarðanir teknar á eins skömmum tíma. Ég held að það sé sögulegt.“

Ásthildur Lóa vildi ekki að persónuleg mál hennar hefðu áhrif á málefnin sem hún vann að, sagði Inga. Hún sagðist ekki geta tjáð sig um forsendur Ásthildar Lóu til að taka við embætti mennta- og barnamálaráðherra þegar ríkisstjórnin var mynduð í ljósi þess að hún hefði sjálf eignast barn með barni.

Inga sagði að hún hefði ekki frétt af málinu vegna þess að það kom í fjölmiðla.

Bar skylda til að afla upplýsinga um sannleiksgildi

„Málið er enn þá opið í málaskrá, það þótti ekki við hæfi að veita einkafund með ráðherra á þessum tímapunkti,“ sagði Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra, um hvort og hvernig hefði verið unnið að málinu í ráðuneytinu frá því erindið barst þar til fréttastofa RÚV byrjaði að undirbúa fréttaflutning.

Hún sagðist ekki hafa rætt málið við neinn í ríkisstjórn þar sem trúnaður hefði ríkt um innihald bréfsins. Ekki hefði verið búið að afgreiða málið í ráðuneytinu.

Vika er langur tími í pólitík en stuttur tími í stjórnsýslunni, sagði Kristrún. Hún sagði að nokkrir dagar hefðu liðið þar til sannleiksgildið hefði legið fyrir. Það segði þó ekkert um afstöðu ráðuneytisins til erindisins. Hún sagði að ráðuneytinu bæri skylda til að afla upplýsinga um sannleiksgildi málsins.

Ekki eðlileg viðbrögð að hringja í konuna

Fram hefur komið að Ásthildur Lóa hringdi í konuna sem setti sig í samband við forsætisráðuneytið og fór að heimili hennar.

Kristrún sagði að hún hefði ekki vitað að Ásthildur hefði haft samband við konuna. Hún sagði að það hefði komið sér verulega á óvart þegar hún frétti af því.

„Mér þykja þetta auðvitað ekki eðlileg viðbrögð.“

Kristrún og Ásthildur Lóa ræddu saman í gær

Kristrún sagði að hún hafi fyrst rætt við Ásthildi Lóu Þórsdóttur barna- og menntamálaráðherra um málið í gær. Fram að því hafi hún ekki rætt við neinn í ríkisstjórn um það, eftir að ráðuneytið var upplýst um efnisatriði.

Okkur þótti eðlilegt að málið myndi fara í einhvern farveg áður en einkafundur væri með forsætisráðherra, sagði Kristrún. Hún sagði að málið hafi verið opið í ráðuneytinu þá viku sem liðið hafi frá því málið kom inn í ráðuneytið. Nú þegar sé ráðherra búin að segja af sér og hafi þar með sætt pólitískri ábyrgð.

Inga harmi slegin

Inga Sæland sagðist varla vera búin að átta sig á málinu.

„Ég er í rauninni harmi slegin,“ sagði Inga og kvað þetta mannlegan harmleik. Hún sagði að fólk hefði séð í gær hvernig Ásthildur Lóa hefði brotnað undan álaginu og verið mulin mélinu smærra.

Ásthildur Lóa fékk tvímælalaust traust í síðustu kosningum sagði Inga. Hún sagði hana hafa sýnt hetjuskap og stigið fram sem leiðtogi. Inga sagði að það væri Ásthildar Lóu að taka ákvörðun um framtíð sína á þingi en vonaðist til að hún sæti þar áfram.

Neitar trúnaðarbresti

Kristrún sagði að engar viðkvæmar upplýsingar hefðu farið á milli hennar og Ásthildar Lóu eða aðstoðarmanna þeirra. Upphaflega hafi aðeins verið beðið um einkafund en ekkert sagt um efnið sem viðkomandi vildi ræða. Þá hafi verið reynt að komast að því hvað það kynni að vera.

Kristrún sagði það ekki sitt að svara fyrir orð Ásthildar Lóu sem lýsti framkomu barnsföður síns sem eltihrellingu í yfirlýsingu sem hún sendi frá sér í morgun. Hún sagðist ekki vera í stöðu til að meta hvað gerðist fyrir 35 árum og hún hefði ekki orðið vitni að.

Hefur ekkert með stjórnina að gera

Þessi afsögn hefur ekkert með þessa ríkisstjórn að gera heldur persónuleg málefni eins ráðherra fyrir 35 árum, sagði forsætisráðherra. Enginn í ríkisstjórninni hefði vitað af þessu nema Ásthildur Lóa.

„Auðvitað er þetta vont mál en tengist ekkert störfum okkar,“ sagði Kristrún og kvað fólk geta treyst ríkisstjórninni þar sem hún kynni að bregðast rétt við málum. Hún nefndi í því samhengi að Ásthildur Lóa hefði sagt af sér nokkrum klukkustundum eftir að hafa rætt við formenn ríkisstjórnarflokkanna.

Voru ekki búin að kryfja málið

Hún sagði að í gær hefðu borist upplýsingar sem staðfestu sannleiksgildi upplýsinganna sem bárust forsætisráðuneytinu fyrir rúmri viku. Fram að því hefði ekki verið búið að sannreyna frásögnina.

„Forsætisráðuneytið var ekki búið að kryfja þetta mál, stjórnsýslan var ekki búin að kryfja þetta mál á þessum nokkrum dögum frá því það kom fram,“ sagði Kristrún. Hún sagði að málið hefði enn þá verið opið.

Hún sagði málið vera viðkvæmt og fullkomlega eðlilegt að athuga það áður en brugðist væri við því. Hún sagðist hafa séð frásögnina fyrir viku síðan, málið hefði verið opið í málaskrá en staðfesting ekki fengist fyrr en í gær. Þá um leið hefði barnamálaráðherra sagt af sér. Hún sagði að málið hefði enn verið til skoðunar.

Hefði viljað vita af þessu fyrr

Inga sagði að hún hefði gjarnan viljað vita fyrr af málinu. Hún sagðist þó skilja vanlíðan Ásthildar Lóu og að henni hefði ekki þótt auðvelt að ræða persónuleg mál.

Hún sagði að ekki hefði komið til umræðu að reka Ásthildi Lóu úr þingflokknum.

Inga sagðist ekki ætla að setjast í dómarasæti þegar hún var spurð út í hvernig lýsingar á samskiptum Ásthildar Lóu og barnsföður hennar samrýmdust andstöðu Flokks fólksins við tálmanir á umgengni foreldra við börn sín.

Hún sagði frásögnina hafa verið einróma. Frásögnin sem barst forsætisráðuneytinu gekk meðal annars út á að Ásthildur Lóa hefði tálmað umgengni barnsföður síns við barnið. Hún hefur sagt að hann hafi sýnt umgengni lítinn áhuga, með fáum undantekningum, og hún ekki treyst honum.

Viðbrögðin undirstrika karakterana

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, utanríkisráðherra og formaður Viðreisnar, var spurð hversu mikið málið skaðaði ríkisstjórnina.

Hún sagði að það gerðist að einhverju leyti en tók fram að viðbrögðin segðu líka sitt. Ásthildur Lóa hefði strax af sér og axlað ábyrgð, eins og oft hefði verið kallað eftir í sögunni. Hún hefði leyft málefnunum að njóta sín frekar en að láta sína persónu yfirskyggja þau.

„Þetta er ekki besta málið sem gat komið fyrir ríkisstjórnina en um leið hvernig brugðist er við finnst mér undirstrika hvernig karakterar eru í þessari ríkisstjórn.“