„Mikil­vægt að gera hluti sem hann yrði stoltur af“

Sæki samantekt...

„Ég er enn í dag alltaf að nota verkfæri sem pabbi minn átti. Mér finnst mjög gaman núna að tengja svona mikið við hann í því sem ég er að gera,“ segir hönnuðurinn og listakonan Salóme Hollanders. Hún hefur komið víða við í listheiminum, fengið tilnefningu til íslensku tónlistarverðlaunanna fyrir plötuumslag, hannað listaverkaspegla sem hafa slegið í gegn og sett upp fjölda sýninga. Blaðamaður ræddi við hana á djúpum nótum um lífið og listina.

Salóme Hollanders er fædd árið 1996 og alin upp á Akureyri. Foreldrar hennar koma báðir frá Hollandi en öll fjögur börn þeirra eru fædd og uppalin hérlendis. Hún hefur búið í Reykjavík frá því hún var tvítug og er í sambúð með tónlistarmanninum og listræna stjórnandanum Bergi Þórissyni en hann hefur unnið náið með Björk undanfarin ár.

Hollanders ekki einkennandi hollenskt nafn

„Þrátt fyrir að foreldrar mínir séu bæði hollensk er Hollanders ekki algengt ættarnafn úti, smá fyndin tilviljun. Ég tala mjög mikið íslensku við mömmu í dag en ég þarf að vera dugleg að halda hollenskunni við.“

Salóme Hollanders er alin upp í kringum listina en pabbi hennar, George Hollanders, var hönnuður og myndlistarmaður og framleiddi tréleikföng undir heitinu stubbur. Hann féll frá þegar Salóme var einungis átján ára gömul en hún finnur sterka tengingu við hann í gegnum listina.

„Pabbi minn var mjög skapandi og hann hélt uppi vinnustofu heima hjá okkur. Hann var oft með okkur í alls konar skapandi og skemmtilegu þegar við vorum krakkar.“

Ætlaði í geislafræði en örlögin stefndu í hönnun

Á unglingsárunum var stefnan þó ekki tekin í listræna átt hjá Salóme.

„Ég fór í MA sem er auðvitað bóknámsskóli og þar datt ég svolítið út úr þessu, ég ætlaði meira að segja að verða geislafræðingur. Ég komst svo eiginlega óvart inn í fornám í Myndlistarskólanum. Inntökuprófið var beint eftir næturvakt hjá mér og ég man bara eiginlega ekkert eftir því, ég var svo þreytt.

Ég hafði tekið ljósmyndanámskeið í Myndlistarskólanum sem mér fannst ótrúlega gaman og andrúmsloftið var mjög gott. Mig langaði að prófa þetta en var ákveðin að ég ætlaði ekki lengra með þetta og ætlaði ekki í Listaháskólann. Svo auðvitað breyttist það,“ segir Salóme kímin og nokkrum árum síðar átti hún eftir að útskrifast sem vöruhönnuður úr Listaháskóla Íslands.

„Þetta er bolti sem fór að rúlla, eitt leiddi af öðru og núna er þetta bara það sem einkennir líf mitt.“

Eftir útskrift frá menntaskóla fannst Salóme kominn tími til að breyta til.

„Ég var búin að ákveða að ég ætlaði að flytja til Reykjavíkur, Akureyri er svolítið lítill staður, mikið af vinum voru að flytja í bæinn eða erlendis og mann langaði að prófa eitthvað nýtt.

Þetta var mjög spennandi tími og Reykjavík var alveg smá svona alvöru stórborg fyrir mér sem er svolítið fyndið í dag. Ég á eldri tvíburabræður sem bjuggu hérna og ég bjó með þeim og vinkonu minni.

Það var allt ótrúlega nýtt fyrir mér, maður er bæði að enduruppgötva eitthvað og svo ótrúlega mikið að finna sjálfa sig, máta sig í alls konar týpur og komast að því hver maður er. Þetta var mjög mótandi tími.“

Ákveðin í að standa þétt saman og halda áfram

Salóme og fjölskylda hennar eru mjög náin og hefur það reynst þeim vel í gegnum áföllin. Þegar Salóme var átján ára gömul fellur pabbi hennar frá.

„Við vorum öll ákveðin í því að halda áfram og standa þétt saman. Þetta var hræðilegt en við studdum vel við hvert annað. Mér fannst alltaf mikilvægt að gera hluti sem ég vissi að hann yrði stoltur af. Kannski var þessi tenging mín við hann til þess að ég leiddist svolítið ómeðvitað inn í listina.]] Mér finnst mjög gaman núna að tengja mikið við hann í því sem ég er að gera. Við fengum alla búslóðina hans og ég er alltaf að nota verkfæri sem pabbi minn átti. [[Að skoða vinnustofuna hans er smá eins og að fara inn í lítið Byko, hann átti svo mikið. Mér finnst það ótrúlega falleg tenging að geta notað verkfærin hans og líka tileinkað mér hans hugarfar.

Hann var á undan sínum samtíma að hugsa vistvænar leiðir listarinnar sem eru góðar fyrir umhverfið, margt af því er eitthvað sem ég get tekið með mér inn í mína listsköpun frá honum sem mér þykir mjög vænt um.“

Skapar við skörun

Með gráðu í vöruhönnun og bakgrunn í myndlist leikur Salóme sér að mörkum hönnunar og myndlistar og er lítið fyrir það að setja listsköpun sína í box.

„Mér finnst erfitt þegar fólk spyr mig hvort ég sé, ég veit það ekki. Þetta er allt í flæði og mér finnst gaman að blanda þessu og búa til rými sem skapast við skörun. Það er líka svo gaman að vinna með fólki af öðrum sviðum, þá lærir maður svo mikið.

Mér finnst alltaf skemmtilegast að vera að gera eitthvað sem ég kann ekki alveg og helst ekki að læra reglurnar um of því þá er maður svo tilbúinn að prófa. Mér finnst fyrst og fremst svo gaman að vinna í höndunum, ég vinn líka aðeins í tölvu en það er þá alltaf eitthvað auka.

Ég byrja með efnið, út frá því kemur viskan og það er svo skemmtilegt að prófa eitthvað óhefðbundið vinn lika i tölvu alveg en það er aukalega. Byrja með efnið, svo kemur viskan, gaman að prófa eitthvað óhefðbundið.]] Handverkið tekur tíma, mér finnst ótrúlega fallegt að halda í það í gegnum mína vinnu. Það er líka alveg erfitt, ég er ekki mjög þolinmóð en maður verður að vera það í listinni.“ [[Kynntust á Tinder og ástin kom síðar

Salóme kynntist Bergi kærasta sínum fljótlega eftir að hún flutti til Reykjavíkur og í dag eru þau búin að vera saman í rúm sex ár.

View this post on Instagram

A post shared by Bergur Þórisson (@bergurth)

„Við kynntumst á Tinder og urðum bestu vinir, svo kom ástin aðeins seinna,“ segir Salóme brosandi og bætir við: „Mér þykir ótrúlega vænt um það. Hann er svo hvetjandi. Það hefur mikil áhrif á það sem ég er að gera og það að ég geti verið að gera það sem ég er að gera.

Hann er með svo mikla reynslu og er rosalega staðráðinn í því sem hann gerir. Mér finnst svo fallegt að sjá hann blómstra, hann hefur veitt mér svo mikinn innblástur og hann er svo gríðarlega mikil hvatning.

Ég treysti honum svo vel. Hann er rosa rökréttur, ef mig vantar álit eða að fá að ræða eitthvað út í gegn þá finnst mér ótrúlega gott að tala við hann. Ég treysti hans áliti og hans sýn.“

Listaverkaspeglar sem slóu í gegn

Speglar sem Salóme hannar og kallar Glazed mirrors hafa vakið mikla athygli en þeir eru jafnvel hugsaðir sem listaverk, litríkir í abstrakt formi.

„Þetta er verkefni sem hefur verið lengi í þróun og farið hægt af stað. Ég var alltaf að vinna ein að þeim, lét fræsa út formið en var að handfræsa alla kanta og handlakka allt heima sem er ekkert eðlilega mikið vesen. Það tók margar vikur að gera einn spegil.

Fyrir Hönnunarmars í fyrra ákvað ég svo að gera fleiri og ég fékk alls konar fólk að hjálpa mér og það er svo gaman að geta unnið með öðru handverksfólki að þessu. Þetta var alltaf bara einn spegill eftir margra vikna vinnu. Þetta tók upp svo mikinn tíma og var eina sem ég gat verið að gera þannig að það var gott að taka stóran slurk í þessu.“

Fegðinin bæði selt hönnun sína í Epal

Speglarnir fást í Epal og aðspurð segist Salóme mjög glöð að verslunin hafi sýnt speglunum áhuga.

„Ég er mjög þakklát þeim að gefa þessu séns, hafa trú á mér og þessum speglum. Þau eru mjög dugleg að hjálpa ungum íslenskum hönnuðum. Aftur er þetta líka táknrænt og skemmtilegt fyrir mig því pabbi minn var með sín leikföng í sölu hjá þeim.“

Hún segist sömuleiðis glöð að speglarnir séu komnir í sölu þar og hún þurfi ekki að sjá um þá hlið listarinnar.

„Mér finnst mjög erfitt að vera sölumanneskja. Þetta er svolítið flókið að vera allt í öllu í sinni list, hönnuðurinn, samfélagsmiðlastjórinn, varan sjálf, framleiðandinn og allt þetta. Svo finnst mér líka svo góð æfing að sleppa smá tökunum og setja hlutina út. Þ

að er alltaf hægt að ofhugsa það og finnast eitthvað ekki tilbúið. Ég er samt alltaf svo spennt að setja þetta út að ég get verið frekar fljót í því að gera það. Ég reyni að ofhugsa ekki og það hefur bara reynst mér ágætlega.“

Geómetrísk form hafa alltaf heillað Salóme, sem ætlaði einmitt upphaflega að feta braut raunvísinda.

„Mér finnst svo gaman að búa til atburðarás sem er svo óræð og þú getur lesið margt í.]] Hugmyndin að speglunum kviknaði þegar ég átti meðleiganda sem var mjög hávaxinn. Við vorum með spegil í forstofunni og einn daginn spurði hann hvort hann mætti nokkuð fá að færa spegilinn aðeins því hann sá ekki andlitið sitt þegar hann speglaði sig. [[Við hin höfðum aldrei spáð í þessu því þetta var ekki vandamál fyrir okkur,“ segir Salóme og hlær.

„Þetta var að sama skapi fyrsta verkefnið sem ég gerði sem var ekki tengt skóla og varð að einhverju alvöru, bæði áþreifanlega og svo á táknrænan hátt.“

Heill hringur að halda einkasýningu á Akureyri

Salóme er með marga bolta á lofti og sýnir verk sín víða. Meðal annars tók hún þátt í sýningunni Snagar í Hakk Gallery, vann með þörunga á sýningu í Húsavík og verður með sýningu á Ólafsfirði í vor.

„Eftir útskrift reyndi ég líka bara að gera allt sem bauðst. Fyrir akkúrat ári síðan setti ég upp einkasýningu á Listasafninu á Akureyri sem ég skírði Engill og fluga. Mig minnir að ég hafi sótt innblásturinn í bókina Óbærilegur léttleiki tilverunnar þar sem það er verið að bera þetta tvennt saman, engil og flugu.

Mér fannst það svo áhugavert. Þetta er mjög sambærilegt, með vængi og flýgur en eitt er með efniskennd á meðan hitt er meira huglægt.“

Salóme málaði geómetrískt málverk og gerði svo sérstaka skúlptúra úr hverju einasta formi sem finna má í verkinu.

View this post on Instagram

A post shared by @salomehollanders

„Safnið keypti verkið af mér sem var virkilega skemmtilegt, það er núna í safneign þar sem er líka frábært því ég hef ekki pláss fyrir þetta heima. Þetta var smá svona heill hringur og ótrúlega gaman að fara svona aftur í ræturnar. Þetta var líka stórt tækifæri sem ég er mjög þakklát fyrir.“

Keramik úr afgangsull fyrir Hönnunarmars

Salóme og listakonan Þórdís Lilja stofnuðu saman Altént Studio sem er staðsett á Baldursgötu 36. Þær eru nú í óðaönn að undirbúa samsýningu á HönnunarMars sem opnar á fimmtudaginn.

„Við erum að hanna keramik lampa úr íslenskri ull. Þetta er smá eins og egg, hugmyndin um að vera inn í hjúp og öryggi.

Við erum að vinna með mjög hráan efnivið sem er líka einkennandi fyrir Ísland, íslenska ullin sem er afgangsull og ekki nýtanleg í neitt annað. Keramikið er mjög nýtt fyrir okkur og þetta hefur verið mjög lærdómsríkt ferli.“

View this post on Instagram

A post shared by altént studio (@altentstudio)

Salóme hrífst að hversdagsleikanum og finnur öryggi í sínu nánasta fólki.

„Mér líður best að vera með Bergi og mínum nánustu vinum. Að geta verið í minni rútínu, geta farið í vinnuna á Listasafni Reykjavíkur, farið í stúdíóið, farið í ræktina og allt þetta. Mér þykir svo vænt um daglega lífið, mér finnst það eiginlega skemmtilegast.“

Lífið með óvænt plön

Salóme sækir innblásturinn víða og hefur meðal annars mjög gaman að fylgjast með gróskunni í listasenunni hérlendis.

„Mig langar að vera duglegri að fara á opnanir, það verður stundum út undan hjá mér en maður má ekki gleyma að rækta það. Það veitir mikinn innblástur að sjá það sem aðrir eru að gera og það er svo gaman að fagna öðrum.

Svo fæ ég smá æði fyrir hlutum og er oft upptekin að einhverju einu hverju sinni. Geómetrísku formin voru dæmi um það en upphaflegi innblásturinn kemur örugglega frá föðurafa mínum sem var arkítekt og málari.

Við vorum með málverk á æskuheimili mínu sem ég á núna eftir hann. Þetta málverk var alltaf stimplað inn í hausinn minn, það er svo fallegt og einfalt en hafði áhrif á mína sköpun.“

Hún segir óumflýjanlegt að mæta sjálfri sér þegar hugmynd kviknar.

„Ég held það blossi upp svona þrá hjá mér, ég bara verð að gera eitthvað ákveðið, ég verð að vinna með ákveðið efni núna og ef ég geri það ekki þá verð ég frústeruð. Ég hélt ekki að ég yrði þannig en svo er lífið bara með einhver plön fyrir mann,“ segir Salóme kímin að lokum.