Veiðigjaldið verði allt að því tvöfaldað

Sæki samantekt...

„Markmiðið að tryggja réttlátara og eðlilegra gjald fyrir nýtingu af sameiginlegri auðlind þjóðarinnar,“ sagði Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra, er hún ásamt Daða Má Kristóferssyni fjármálaráðherra kynnti drög ríkisstjórnarinnar að frumvarpi breytingu á lögum um veiðigjald.

„Þessar breytingar á veiðigjöldunum munu skapa auknar tekjur fyrir ríkissjóð, tekjur sem verða meðal annars nýttar í innviðauppbyggingu um allt land, með sérstaka áherslu á brýnar vegabætur á landsbyggðinni,“ sagði Hanna Katrín sem kvað breytingarnar eingöngu snúast um uppfært mat á aflaverðmæti og að reiknireglan verði áfram sú sama.

Staðfestu grun um of lágt verð

„Af hagnaði útgerða af veiðum fær þjóðin einn þriðja, útgerðin tvo þriðju. Útgerðir munu þannig áfram halda meirihluta hagnaðar af veiðum en við erum að tryggja að greiðsla þeirra fyrir aðgang að auðlindinni sé sanngjörn og endurspegli raunveruleg verðmæti fiskaflans. Það hefur lengi leikið grunur á að verð í innri viðskiptum fyrirtækja, til dæmis milli útgerðar og vinnslu í eigu sömu aðila, væri lægra en markaðsverðið og skoðun okkar staðfestir þetta. Við höfum því ákveðið að bregðast við þessu ósamræmi og leiðrétta reiknistofn veiðigjaldsins með því að miða við verð á fiskmörkuðum fyrir þorsk og ýsu en við markaðsverð í Noregi fyrir uppsjávarfisk þar sem það er ekki til virkur markaður fyrir þær sjávarafurðir hér á landi,“ sagði ráðherra.

Áfram sagði Hanna Katrín að útreikningar stjórnvalda sýni að miðað við þetta verð, miðað við raunverulegt aflaverðmæti, hefðu veiðigjöld á síðasta ári verið tæpum sex miljónum króna hærri fyrir þorsk og ýsu og tæplega fjórum milljörðum króna hærri fyrir uppsjávartegundirnar síld, kolmunna og makríl.

Hefðu átt að vera átján en ekki rúmir tíu milljarðar

„Veiðigjöldin voru rétt rúmir tíu milljarðar, hefðu átt að vera átján til tuttugu milljarðar,“ sagði atvinnuvegaráðherra og svaraði síðan þeirri spurningu hvort þessar aðgerðir mundu hafa hamlandi áhrif á útgerðina.

„Miðað við árið 2023 þá hefði Ebitda rekstrarhagnaður útgerðarfyrirtækja minnkað úr 94 milljörðum króna í 84 milljarða. Það má því fullyrða að rekstur útgerðarinnar þolir þessa leiðréttingu vel. Því til viðbótar eru veiðigjöldin frádráttarbær frá tekjuskatti og áhrifin á hagnaðinn því minni en þessu nemur,“ sagði Hanna Katrín sem kvað þessa leiðréttingu á veiðigjöldum að mestu leyti mundu lenda á stærstu útgerðarfélögunum.

„En til þess að koma til móts við áhrif á smærri útgerðir, og þar með neikvæð áhrif á minni byggðarlög, er lagt til í frumvarpinu að frítekjumark sé hækkað. Það mun gagnast best þeim litlu og meðalstóru útgerðum sem annars yrðu fyrir verulegum áhrifum af þessari leiðréttingu,“ sagði ráðherra og bætti við að tekjur af veiðigjaldi í dag standi varla undir heildarkostnaði við þjónustu ríkisins við sjávarútveginn sem sé önnur af tveimur forsendum fyrir innheimtu veiðigjalds. „Hin forsendan að tryggja þjóðinni beina og sýnilega hlutdeild í afkomu við veiðar á nytjastofnum sjávar.“

Drög að frumvarpinu má lesa hér.