Sakfelldir og dæmdir til að greiða 140 milljónir

Sæki samantekt...

Héraðsdómur Reykjaness hefur sakfellt tvo karlmenn fyrir skattalagabrot.

Mennirnir hlutu skilorðsbundna fangelsisdóma og var gert að greiða samtals tæpar 140 milljónir króna í sekt til ríkissjóðs.

Héraðssaksóknari gaf út ákæru á hendur mönnunum í september í fyrra, eða þeim Gísla Rúnari Sævarssyni og Eiríki Hilmarssyni, fyrir meiriháttar brot gegn skattalögum. Þeir voru daglegir stjórnendur einkahlutafélags, sem hefur nú verið afskráð. Starfsemi félagsins gekk út á kaup og sölu fasteigna, verktakastarfsemi á sviði þvotta og ræstinga, lánastarfsemi, rekstur húsnæðis og skylda starfsemi.

Stóðu ekki skil að virðisaukaskatti og opinberum gjöldum

Ákæran er í tveimur liðum. Í þeim fyrri kemur fram að að þeir hafi ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum félagsins uppgjörstímabilin mars-apríl rekstrarárið 2019 til og með september-október rekstrarárið 2020. Þá hafi þeir ekki staðið ríkissjóði skil á virðisaukaskatti sem innheimtur var í starfseminni, vegna sömu uppgjörstímabila, samtals að fjárhæð 40.702.017 kr.

Í öðrum lið ákærunnar segir að þeir hafi ekki staðið skil á skilagreinum félagsins vegna staðgreiðslu opinberra gjalda á lögmæltum tíma, greiðslutímabilin ágúst rekstrarárið 2019 til og með janúar rekstrarárið 2020 og mars til og með ágúst rekstrarárið 2020. Og eigi staðið ríkissjóði skil á staðgreiðslu opinberra gjalda, sem haldið var eftir af launum starfsmanna félagsins greiðslutímabilin júní rekstrarárið 2019 til og með janúar rekstrarárið 2020 og mars til og með október rekstrarárið 2020.

Samtals að fjárhæð kr. 28.624.239 hvað varðar Eirík og samtals að fjárhæð kr. 28.321.097 hvað varðar Gísla.

Kröfðust sýknu

Gísli og Eiríkur kröfðust sýknu í málinu. Hvorugur þeirra taldi sig hafa verið daglegur stjórnandi félagsins og hvorugur taldi sig hafa borið ábyrgð á vanskilum virðisaukaskattskýrslna, virðisaukaskatts, skilagreinum og staðgreiðslu opinberra gjalda.

Fram kemur í dómi héraðsdóms, sem féll 28. mars, að ljóst sé að mennirnir störfuðu báðir hjá félaginu á þeim tíma sem um ræðir og voru á launaskrá þess. Eiríkur var auk þess skráður varastjórnarmaður og prókúruhafi frá stofnun og þar til hann sagði sig frá hvorutveggja í maí 2020. Í skýrslu skattrannsóknarstjóra í tengslum við málið er haft eftir B, sem var stjórnarmaður og skráður framkvæmdastjóri félagsins, að Eiríkur hafi sagt sig úr varastjórn „skömmu eftir að Gísli hafi fengið á sig dóm“ sem B hafi ekki vitað af. En fram kemur í dómnum að Gísli hafi verið sakfelldur í héraði 22. apríl 2020 fyrir brot á skattalögum.

Ljóst að þeir hafi verið stjórnendur að mati dómsins

Í niðurstöðukafla dómsins segir að þegar horft sé til alls framanritaðs í málinu og þá sérstaklega þess að félagið hafi í raun nokkurs konar arftaki þess félags sem Gísli hafði áður rekið, þess að Eiríkur hafi ekki aðeins verið við full störf hjá félaginu heldur hafi hann verið frá stofnun og fram í maí 2020 einnig varastjórnarmaður og prókúruhafi félagsins, þess að ekkert bendi til að nokkur hærra settur en þeir hafi í raun verið við störf hjá félaginu, þess að þeir hafi komið ítrekað fram fyrir hönd félagsins gagnvart viðskiptavinum og skrifað meðal annars undir verksamninga fyrir hönd félagsins, þykir verða að leggja til grundvallar að þeir hafi í raun verið stjórnendur félagsins á starfstíma þess, óháð formlegri skráningu.

„Verður með hliðsjón af öllu framanrituðu að leggja til grundvallar að sönnuð sé sú sök sem þeim er gerð í ákæru, að hafa sem daglegir stjórnendur félagsins vanrækt þau skil virðisaukaskattskýrslna og skilagreina og greiðslu þess virðisaukaskatts og staðgreiðslu sem greinir í ákæru,“ segir í dómi héraðsdóms.

Ákæra gefin út þremur árum eftir rannsókn skattrannsóknarstjóra

Tekið er fram að við ákvörðun refsingar verði að horfa til þess að skattrannsóknarstjóri hafi lokið rannsókn sinni og vísað málinu til héraðssaksóknara 16. september 2021 og að ákæra hafi verið gefin út rúmlega þremur árum síðar.

Þá segir að Eiríki hafi ekki verið gerð refsing áður.

Bent er á að með dómi Hæstaréttar Íslands 13. apríl 2022 hafi Gísli verið dæmdur í eins árs fangelsi fyrir brot gegn almennum hegningarlögum og lögum um virðisaukaskatt. Hann var þá enn fremur dæmdur til greiðslu 84.797.000 króna sektar í ríkissjóð.

Héraðsdómur segir að þau brot sem Gísli sé sakfelldur fyrir nú hafi hann framið fyrir uppkvaðningu þess dóms og verði honum því gerður hegningarauki.

Gísli var dæmdur í 18 mánaða skilorðsbundið fangelsi og gert að greiða 69 milljónir í sekt til ríkissjóðs. Eiríkur hlaut 10 mánaða skilorðsbundinn dóm og einnig gert að greiða 69 milljóna kr. sekt.

Þá var Gísli dæmdur til að greiða 2,7 milljóna kr. þóknun skipaðs verjanda síns og Eiríkur dæmdur til að greiða 3,2 milljónir í þóknun skipaðs verjanda síns.