Heilsa og lífsstíll

Rafrettur hafa áhrif á lungu, hjarta og heila

Ritstjórn mbl.is

2025-04-02 11:11

Upphafleg grein

0%

Sæki samantekt...

Vísbendingar eru komnar fram um rafsígarettureykingar hafi langvinnar heilsufarslegar afleiðingar, sérstaklega á lungu, hjarta og heila. Þá sýna rannsóknir rafsígarettur hafa ekki reynst gagnlegar til hætta sígarettureykingum. Þvert á móti er tilhneigingin innbyrða meira nikótín.

Þetta kemur fram í svari á vef Vísindavefs Háskóla Íslands þar sem fjallað er um langtímaafleiðingar rafrettureykinga. Höfundar svarsins eru þau Lára G. Sigurðardóttir, læknir og doktor í lýðheilsuvísindum, Karl Andersen, prófessor í hjartalækningum við , og Tómas Guðbjartsson, prófessor í skurðlækningum við .

Þar segir fyrstu rafsígaretturnar hafi komið á markað í Kína árið 2004 og hafi í kjölfarið breiðst hratt út í Bandaríkjunum og Evrópu á árunum 2006 og 2007.

Langvinnar heilsufarslegar afleiðingar

Af þessu er ljóst tiltölulega stutt er síðan rafsígarettur ruddu sér til rúms og ekki öll kurl komin til grafar um langtímaáhrif þeirra. Helstu lífsstílssjúkdómar koma fram áratugum eftir fólk er útsett fyrir óheilbrigðum lífsstíl. Auk þess þarf sýna fram á orsakasamband með rannsóknum, sem tekur enn fleiri áratugi leiða til lykta. Þrátt fyrir rannsóknir séu tiltölulega stutt á veg komnar eru þó komnar fram vísbendingar um rafsígarettureykingar hafi langvinnar heilsufarslegar afleiðingar, sérstaklega á lungu, hjarta og heila, segir í greininni.

Tekið er fram fjöldi efna berist með rafsígarettureyk (til dæmis þungmálmar, lífræn efnasambönd og bragðefni) sem geti sett af stað bólgusjúkdóm í lungum og skaðað þau með margvíslegum hætti.

Nikótín öflugt taugaeitur

Þá innihalda rafsígarettur gjarnan nikótín sem örvandi efni. Það auki hjartslátt og blóðþrýsting og ýtir undir streituástand í líkamanum með tilheyrandi auknu álagi á hjarta og æðakerfi.

Nikótín er öflugt taugaeitur sem er þekkt fyrir skerða þroska og starfsemi heilans, sérstaklega hjá börnum og ungmennum sem eru taka út þroska langleiðina til þrítugs.

Bent er á nikótín öflugt taugaeitur sem þekkt fyrir skerða þroska og starfsemi heilans, sérstaklega hjá börnum og ungmennum sem séu taka út þroska langleiðina til þrítugs.

Skaðsemi rafretta á eftir koma betur í ljós

Söluaðilar kynna rafsígarettur sem öruggan valkost í samanburði við sígarettur. Aftur á móti vilja margir vísindamenn banna vöruna því þótt hún skaðminni en sígarettur á einhvern hátt, þá er hún langt frá því vera skaðlaus. Nikótín er til dæmis alltaf skaðlegt heilsu, sérstaklega fyrir börn og ungmenni. Framtíðin á þó eftir leiða betur í ljós hversu skaðlegar rafsígarettur raunverulegar eru, því rannsóknir á langtímaáhrifum eru skammt á veg komnar, segir í greininni.

Rannsóknir sýna rafsígarettur hafa ekki reynst gagnlegar til hætta sígarettureykingum. Þvert á móti er tilhneigingin innbyrða meira nikótín, en eingöngu var gert með sígarettum. Það er kannski best lýsandi uppfinningamaður rafsígaretta, Hok Lik, byrjaði aftur reykja sígarettursamhliða rafsígarettum, segir í lok greinarinnar.

Nafnalisti

  • Hok Lik
  • Karl Andersenforstöðumaður hjarta- og æðaþjónustu Landspítalans
  • Lára G. Sigurðardóttirdoktor í lýðheilsuvísindum
  • Tómas Guðbjartssonhjartaskurðlæknir

Svipaðar greinar

Tölfræði

  • Textinn inniheldur 494 eindir í 25 málsgreinum.
  • Það tókst að trjágreina 23 málsgreinar eða 92,0%.
  • Margræðnistuðull var 1,60.