Skógræktarfólk segir umræðu villandi og valda bakslagi í áhuga á skógrækt

Sæki samantekt...

Skógarbændur, Land og skógur og fyrirtæki sem rækta skóg til kolefnisbindingar furða sig á umræðu um að skógrækt geti verið til hins verra í loftslagsmálum. Villandi umræða sé farin að valda bakslagi í áhuga á skógrækt. Rannsóknir sýni ótvíræðan loftslagsávinning af ræktun skóga á Íslandi.

„Við erum búin að gera mjög umfangsmiklar rannsóknir á þessu á síðustu 25 árum á Íslandi. Við erum með um 60 mismunandi svæði þar sem við höfum rannsakað hvað gerist í jarðvegi eftir skógrækt með ólíkum tjátegundum og með og án jarðvinnslu. Við erum að sjá að að meðaltali eru að bindast um 1,3 tonn af koldíoxíði á hektara á ári í jarðvegi,“ segir Bjarni Diðrik Sigurðsson, prófessor við Landbúnaðarháskóla Íslands.

Í umræðunni hefur verið fullyrt að skóglaus svæði bindi meira kolefni í jarðvegi samkvæmt einstaka erlendum rannsóknum og lítið gert úr bindingunni í trjánum sjálfum. Skógurinn muni rotna og losa þannig eða vera höggvinn og brenndur. Á fagráðstefni skógræktar sem haldin var á Hallormsstað í síðustu viku kom fram að villandi umræða væri farin að valda bakslagi í skógrækt. Einkaaðilar haldi að sér höndum, skógarplöntur hafi verið afpantaðar og sveitarfélög séu tvístígandi í leyfisveitingum.

Bjarni segir loftslagsávinning sjáfbærrar nýskógræktar á Íslandi ótvíræðan eins og rannsóknir hafi sýnt, binding í nýjum skógum og jarðvegi sé samtals að jafnaði um 10 tonn á hektara á ári.

Skógrækt auki bindingu í jarðvegi

„Þetta er alltaf gert þannig að við mælum til samanburðar land eins og það var áður en það var tekið til skógræktar. Þannig að það er binding að eiga sér stað og núna með breytingum á landnýtingu og hlýnandi veðurfari þá er íslenskur jarðvegur almennt að taka upp meira kolefni í skóglausu landi líka. Við erum að mæla það á nokkrum stöðum. En síðan þegar við breytum landnýtingu yfir í skóg þá bara binst enn þá meira í jarðvegi,“ segir Bjarni Diðrik Sigurðsson, prófessor við Landbúnaðarháskóla Íslands.

Endurplöntun og sjálfbær nýting tryggi stöðuga bindingu

Bjarni segir að vissulega komist ræktaður skógur í bindingar- og losunarjafnvægi á löngum tíma sé hann látinn eiga sig en þá sé skógræktarframtakið samt búið að binda mikið að jafnaði 10 tonn á hektara samtal í jarðvegi og í trjám. Tryggja megi stöðuga heildarbindingu skóga með endurplöntun og sjálfbærri nýtingu þar sem aldrei sé höggvið meira en það sem vex. Kolefnishringrásin stækki við skógrækt og vistkerfið geymi meira kolefni. Í sumum löndum eigi sé stað skógareyðing og hún sé 18% af orsökinni fyrir auknu koldíoxíði í andrúmslofti.

„Þá breyta menn því í kolefnisfátækari vistkerfi sem ekki geta haldið jafn miklu í lífmassa og í jarðvegi. Við erum að vinna alveg í hina áttina hér á Íslandi. Við erum með mikið land sem er skóglaust og þá erum við að breyta úr kolefnisfátækari vistkerfum í kolefnisríkari með því að leyfa skógi að vaxa upp með sjálfsáningu eða gróðursetja skóginn þar,“ segir Bjarni Diðrik.

Kísilverin gætu orðið hluti af kolefnishringrás skóga

Á ráðstefnunni sagði Þorbergur Hjalti Jónsson, sérfræðingur hjá Landi og skógi, frá möguleikum sem felast í því að kísilverin tvö á Íslandi noti viðarkol í meira mæli í stað jarðkola. Þá yrðu verin hluti af kolefnishringrás skóganna sem væri betra því viðurinn hefði hvort sem er losað sitt kolefni með bruna eða rotnun.

„Það er viðfangsefnið okkar að koma í veg fyrir að jarðefnakolefnið bætist við andrúmsloftið. Við erum þá algjörlega bara í hinni náttúrlegu hringrás ef þeir færu í meira mæli eða algjörlega yfir í skógarkolefni,“ segir Þorbergur Hjalti.